Joriy yil 9-oktabrda Qarshida jurnalistlar va tadbirkorlar uchun “Tovar bozorlarida bozor tamoyillarini joriy qilish va shaffoflikni taʼminlashda O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasining tutgan o‘rni” mavzusida media-trening o‘tkazildi.

Mazkur tadbirdan ko‘zlangan asosiy maqsad O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasining Qashqadaryo filiali faoliyati misolida mamlakatimiz tovar bozorlarida birja mexanizmlarini tutgan o‘rni hamda sohada amalga oshirilayotgan islohotlarning mazmun-mohiyatini tushuntirishdan iborat bo‘ldi.

Taʼkidlanganidek, O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasida barcha savdolar shaffoflik, teng sharoitlarni taʼminlash va bozor tamoyillari asosida o‘tkaziladi, tuzilgan bitimlarning bajarilishi esa kafolatlanadi. Bu, o‘z navbatida, tovar bozorlarida narxlarni talab va taklif asosida shakllanishi hamda sof raqobat muhitini rivojlanishiga xizmat qiladi.

Birja savdolari platformasi va elektron tijorat savdo tizimlarida o‘tkaziladigan savdolar va o‘zaro hisob-kitoblar jarayonlarining shaffofligi ommaviy axborot vositalari, birjaning rasmiy vebsayti, ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalari, zamonaviy IT-texnologiyalar va boshqa resurslar orqali taʼminlanadi.

Xususan, mamlakatimiz aholisi va tadbirkorlar birja savdolariga qo‘yilayotgan mahsulotlarning hajmlari, birja kotirovkalari, davlat xaridlari bo‘yicha eʼlonlar, o‘tkazilgan savdo natijalari to‘g‘risidagi maʼlumotlardan erkin foydalanishlari hamda auksionlarni onlayn tarzda kuzatishlari mumkin.

Birjada muloqot aloqalari va jamoatchilik nazoratining samarali tizimi ham yaratilgan. Birjaning Call-markaziga har kuni birja faoliyati masalalari bo‘yicha 500 dan ortiq qo‘ng‘iroqlar va 150 ga yaqin onlayn murojaatlar kelib tushadi.

Elektron savdolarda ishtirok etishda muammolarga duch kelgan holda fuqarolar va tadbirkorlar @uzexfeedbackbot, korrupsiya holatlari bo‘yicha esa @uzexanticorruptionbot telegram-botlari orqali murojaat qilishlari mumkin.

Birja mexanizmlarning afzalliklari tufayli birja savdolari orqali sotiladigan mahsulotlarning ro‘yxati muntazam ravishda kengayib bormoqda.

O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasining Qashqadaryo filialida markaziy savdo zalidan tashqari jami 10 ta savdo maydonchalari, 158 ta brokerlik idoralari va qariyb 343 ta treyderlar faoliyat yuritadi.

2025-yil 9 oyida filialda o‘tkazilgan elektron savdolar natijasida 11,1 trln so‘mlik bitimlar tuzilgan bo‘lib, ularning 87% birja savdolariga, qolgan qismi esa elektron tijorat savdo tizimlariga to‘g‘ri kelgan.

Tadbir davomida ommaviy axborot vositalari va tadbirkorlar uchun taqdimotlar ham o‘tkazildi. Taqdimotlarda O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasi faoliyatiga doir qabul qilingan yangi hukumat qarorlarining mazmun-mohiyati hamda O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasida joriy etilayotgan yangiliklar batafsil tushuntirildi.

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 12-sentabrdagi 570-son qarori ijrosini taʼminlash doirasida O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasida savdo ishtirokchilari uchun qo‘shimcha qulayliklar yaratish maqsadida ikki tomonlama qarama-qarshi auksioni ishga tushirildi.

Birja savdosining yangi rejimi birja savdolari samaradorligini oshirish va tovar bozorlarida raqobat muhitini rivojlantirishga xizmat qiladi.

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 2-oktabrdagi “Zamonaviy agrokompleks faoliyatini ilg‘or birja mexanizmlari asosida tashkil etishning qo‘shimcha chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 621-son qaroriga muvofiq O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasining “UZEX Agro” yangi elektron savdo platformasi ishga tushirildi.

Birjaning “UZEX Agro” elektron savdo platformasi aholi tomorqalarida, fermer va dehqon xo‘jaliklari tomonidan yetishtirilgan qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini erkin bozor narxida sotishga mo‘ljallangan.

O‘zbekiston Respublikasi Investitsiya institutlari milliy uyushmasi tomonidan o‘tkazilgan tanlov yakuniga ko‘ra, O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasi 2024-yilda “Eng yaxshi korporativ boshqaruv” nominatsiyasida g‘olib bo‘ldi.

Taʼkidlash lozimki, birjaning samarali korporativ boshqaruvi jamiyatning menejerlar va aksiyadorlar o‘rtasidagi muvozanatni taʼminlaydi, biznes jarayonlarini optimallashtiradi, uning faoliyatining shaffofligini oshiradi hamda kompaniyaning barqaror va izchil rivojlanishiga xizmat qiladi.

Biznes-jarayonlarni optimallashtirish va ish samaradorligini oshirish maqsadida O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasi sunʼiy intellekt (SI) xizmatlarini joriy qila boshladi. Xususan, birjaning elektron davlat xaridlari tizimida mijozlarni qo‘llab-quvvatlash maqsadida AI Chat-bot xizmati joriy etildi.

Endilikda xarid.uzex.uz platformasida avtorizatsiyadan o‘tgan foydalanuvchilar real vaqt rejimida, birjaning Call-markaziga murojaat qilmasdan, o‘zlarining so‘rovlariga tezkor javoblar va texnik ko‘mak olishlari mumkin.

Kelgusida AI Chat-bot funksiyalarini kengaytirish, sunʼiy intellektning yangi xizmatlarini joriy etish va ularni birjaning boshqa elektron savdo platformalariga integratsiya qilish ishlari rejalashtirilgan.

Media-trening davomida birja mutaxassislari jurnalistlar va tadbirkorlarning qiziqtirgan savollariga javob berishdi.

Manba: Ommaviy kommunikatsiyalar va tashqi iqtisodiy faoliyat bo‘limi