OMMABOP SAVOL-JAVOBLAR
Birja savdolari
Birjada brokerlik faoliyatini boshlash va ro‘yxatdan o‘tish tartibi qanday?
Birjada brokerlik faoliyati bilan yuridik shaxslar shug‘ullanishi mumkin. Birja a’zoligiga qabul qilish tartibi birja savdolarini o‘tkazish qoidalarining 27-34 bandlarida ko‘rsatilgan (manba: http://uzex.uz/uz/pages/about-documents). Accred.uzex.uz saytiga ERI yordamida kirib ro‘yxatdan o‘tiladi. Shundan so‘ng, birja savdolarini o‘tkazish qoidalarining 27-bandida ko‘rsatilgan hujjatlar accred.uzex.uz saytida biriktiriladi. Hujjat namunalari mazkur sayt orqali yuklab olinadi.
Birja a’zolari va treyderlar imtihonining tartibi, jadvali va savollarini qayerdan olish mumkin?
Treyderlarning test savollari birjaning rasmiy veb-saytida, Bosh sahifa/Birja haqida/ hujjatlar sahifasida joylashtirilgan (manba: https://uzex.uz/uz/pages/about-documents). Birja a’zolari va treyderlarini testdan o‘tkazish jadvali rasmiy saytning hujjatlar bo‘limiga joylashtirilgan (manba: https://uzex.uz/uz/pages/about-documents). Treyderlarni testdan o‘tkazish birja a’zolarini testdan o‘tkazish tartibiga asosan amalga oshiriladi (manba: https://uzex.uz/uz/pages/about-documents)
Birja savdolarida kimlar ishtirok eta oladi va qaysi birja tovarini kimlar sotib olish huquqiga ega?
Birja savdolarida barcha yuridik shaxslar va yakka tartibdagi tadbirkorlar ishtirok etishi mumkin. Quyidagi tovarlar bundan mustasno:
1. AI-80 benzin - faqat avtomobillarga yoqilg‘i quyish shahobchalari (O‘zneftgazinspeksiya ro‘yxati bo‘yicha, manba: https://www.uzngi.uz/uz/).
2. Bug‘doy - 3 va undan yuqori sinflardagi sotib olingan bug‘doyning 75 foizidan kam bo‘lmagan un mahsulotini birja savdolari orqali sotish majburiyatini olgan korxonalar (ro‘yxat bo‘yicha)
3. Ekstraksion benzin, mis katodi, mis katankasi, ikkilamchi alyuminiy va metall rux - faqat tuman (shahar) hokimliklari xulosasiga muvofiq ularni keyinchalik qayta ishlash bo‘yicha ishlab chiqarish quvvatlariga ega bo‘lgan korxonalar.
4. Paxta texnik chigiti - paxta texnik chigitini to‘liq texnologik siklda qayta ishlash quvvatlariga ega bo‘lgan hamda tegishli gigiyenik xulosa va muvofiqlik sertifikatlari mavjud mahalliy korxonalar.
5. Paxta tolasi - paxta tolasini qayta ishlash quvvati mavjudligi to‘g‘risida birjaga tuman (shahar) hokimliklarining tavsiyalarini taqdim etgan korxonalar.
6. Iste’mol etil spirti - tegishli litsenziya va muvofiqlik sertifikatlariga ega bo‘lgan ishlab chiqaruvchilar, shuningdek, faqat o‘z ehtiyojlari uchun oxirgi iste’molchi sifatida foydalanish maqsadida davlat organlari va tashkilotlari.
7. Neft va gaz kondensati - tegishli litsenziya va muvofiqlik sertifikatlariga ega bo‘lgan ishlab chiqaruvchi korxonalar.
8. Kumush va oltin - zargarlik buyumlari ishlab chiqaruvchilar.
Birja savdolari qaysi normativ hujjatlarga asoslangan holda amalga oshiriladi?
Amaldagi normativ hujjatlar bilan birjaning rasmiy veb-saytidagi Bosh sahifa/Birja haqida/ me’yoriy-huquqiy hujjatlar sahifasi orqali tanishish mumkin (manba: https://uzex.uz/uz/pages/regulatory-framework)
Birja savdolarida qatnashish uchun ishtirokchilar qay tartibda pul o‘tkazmalarini amalga oshiradilar?
Birja savdolarida ishtirok etmoqchi bo‘lgan yuridik shaxslar pul mablag‘larini birjaning ikkilamchi 20208000300600257009 sonli hisob raqamiga o‘tkazadilar. 24/7 to‘lov tizimi orqali o‘tkazilgan pul mablag‘lari ish kunining ertasiga tushadi. Kliring ishtirokchilarining shaxsiy kabinetiga ushbu to‘g‘risida e’lon berilgan. Yuridik shaxslar tomonidan o‘tkazilgan pul mablag‘lari kliring tizimiga ularning foydalanuvchining shaxsiy raqami (FSHR) ga avtomatik ravishda o‘tiradi.
Haftalik kotirovka - bu nima?
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 2020-yil 18-martdagi 170-sonli qarori bilan tasdiqlangan Birja savdolarida yuqori likvidli va (yoki) monopol turdagi maxsulotlarni sotish tartibi to‘g‘risidagi Nizomning 24-bandida o‘rtacha hisoblangan birja kotirovkalari (narx) har bir mahsulot bo‘yicha uning navi, sinfi, markasi, tipi, qadog‘i va boshqa xususiyatlariga ko‘ra savdo haftasi mobaynida o‘tkazilgan birja savdolari natijalariga asosan hisoblanishi belgilangan. Bunga ko‘ra, birjaning rasmiy veb-saytida, haftaning har seshanba kuni, o‘tgan hafta savdo yakuni bo‘yicha haftalik kotirovka e’lon qilinadi (manba: https://uzex.uz/uz/pages/weekly-quotes)
Haftalik kotirovkada mahsulot narxi QQS bilan ko‘rsatilganmi?
Birja bitimi bo‘yicha yuklangan tovar uchun hisob-kitoblar, tovarni yuklab jo‘natishda sotuvchi va xaridor o‘rtasida rasmiylashtiriladigan hisobvaraq-fakturaga muvofiq amalga oshiriladi va qo‘shilgan qiymat solig‘i bo‘yicha ma’lumot ushbu hisobvaraq-fakturada qayd qilinadi. Bunga ko‘ra, o‘rtacha hisoblangan birja kotirovkalarini (narx) hisoblashda, qo‘shilgan qiymat solig‘ini inobatga olish yoki olmaslik amaldagi qonunchilik bilan tartibga solinmagan.
Muayyan mahsulotning sotilish narxlari to‘g‘risida Birjadan qay tartibda ma’lumot olish mumkin?
“O‘zRTXB” AJning savdo platformalari orqali muayyan mahsulotning sotilgan narxlari to‘g‘risidagi ma’lumotni tayyorlash va taqdim etish, birjada belgilangan tariflarga asosan shartnomaviy munosabatlar asosida haq to‘lash evaziga ko‘rsatiladigan birja xizmatlari turiga kiradi. Birja bilan axborot xizmatlari ko‘rsatish bo‘yicha shartnoma tuzish masalalarida birjaning Tovar bozorlarini tahlil qilish va prognozlashtirish Markaziga (71) 207-00-33 (1113 va 1114) telefon raqamlari orqali murojaat qilishingiz mumkin. Tariflar bilan birjaning rasmiy veb-saytidagi Bosh sahifa/Birja haqida/Birja bitimlari bilan bog‘liq tariflar sahifasidan tanishish mumkin (manba: https://uzex.uz/uz-cyrl/pages/online-exchange-trades-tariff )
Birja savdolariga qo‘yilgan tovarlar ro‘yxatini qayerdan olish mumkin?
Birjaning veb-saytida joylashgan kotirovkalash varag'idan (manbalar: https://uzex.uz/Trade/ContractsSum / https://uzex.uz/Trade/ContractsCurrency).
Birja savdolari qachon o‘tkaziladi?
Birja savdolari vaqt jadvaliga muvofiq.
Birja savdolarida mahsulotlarni sotib olish huquqiga ega bo‘lish uchun qanday hujjatlar talab qilinadi?
Shartnoma-topshirig‘i, xaridor-sotuvchining qarori, yuqori likvidlik va monopol turdagi mahsulotlar uchun, nizomlarga muvofiq mahsulotlarni sotib olishni tasdiqlovchi hujjatlar.
Bitimni ro‘yxatga olinmaslik holatlarini qaysi komissiya ko‘rib chiqadi?
Intizom komissiyasi.
Broker xaridor/sotuvchi birjaviy shartnomani rasmiylashtirishdan bosh tortgan holda, unga nisbatan qanday jarimalar qo‘llaniladi?
Agar bitim qiymati eng kam ish haqini 50 barobarigacha bo‘lgan holatda – eng kam ish haqining 0,5 barobari, agar bitim qiymati eng kam ish haqining 100 barobarigacha bo‘lgan holatda – eng kam ish haqi 1 barobari, agar shartnoma qiymati eng kam ish haqi 1000 barobarigacha bo‘lgan holatda – eng kam ish haqi 5 barobari, agar bitim qiymati eng kam ish haqi 1000 barobaridan yuqori bo‘lgan holatda – eng kam ish haqining 10 barobari.
Brokerlik idorasiga nisbatan jarima sanksiyalarini qo‘llash qaysi komissiya vakolatida?
Intizom komissiyasi.
Kelishmovchilik holatlarini qaysi komissiya ko‘rib chiqadi?
Arbitraj komissiyasi.
Kotirovkalar ro‘yxatiga qanday mahsulotlar kirishi mumkin?
Kotirovkalar ro‘yxatiga kiritilishi mumkin bo‘lgan mahsulotlar quyidagi talablarga javob berishlari lozim: mahsulotlar ulgurji savdoga qo‘yiladi; mahsulotlar bir turdagi standart ko‘rinishga ega bo‘ladi; mahsulotlar savdoga doimiy tarzda qo‘yib boriladi; mahsulotning ma’lum bir partiyasi bo‘lmagan holatda, u boshqa bir partiya bilan almashtirilishi mumkin; mahsulotni savdoga qo‘yilgan holatda uni oldindan tekshirish talab qilinmaydi.
Qaysi sabablarga ko‘ra birja bitimi o‘z kuchini yo‘qotishi mumkin
1. O‘z vaqtida to‘lov amalga oshirilmasa yoki mahsulotni yetkazib berilmagan holatlarda.
2. Arbitraj va intizom komissiyalarining qarorlariga muvofiq.
Listing komissiyasining ishchi organi qaysi bo‘lim hisoblanadi?
Makleriat, aloqa uchun tel.: +(71) 207-00-33 (1101/1106)
Mahsulotlarni grafik ko‘rinishda kiritish mexanizmi qanday?
O‘zbekiston respublikasi Vazirlar mahkamasining 57 –sonli qaroriga muvofiq 05.02.2004-yildan boshlab grafiklar Monopoliyaga qarshi kurashish qo‘mitasi tomonidan tasdiqlanadi va birjaga yuboriladi. Makleriatdan filial maklerlariga elektron pochta orqali birja savdo ishtirokchilariga veb-sayt orqali taqdim etiladi.
Mahsulotni kotirovkalar ro‘yxatiga kiritish uchun necha kun talab qilinadi?
Mahsulotni savdoga kiritish haqidagi listing komissiyasining qarori qabul qilingandan keyin ikki ish kuni mobaynida.
Mahsulotni kotirovkalar ro‘yxatiga kiritish uchun nima qilish kerak (Relisting)?
Mahsulotni kotirovkalar ro‘yxatiga qayta kiritish haqidagi sotuvchining so‘rovnomasi.
Relisting nima?
Mahsulotning kotirovkalar ro‘yxatiga qayta kiritilishi.
Me’yoriy-huquqiy hujjatlarning talablari bajarilmagan taqdirda qanday jarimalar qo‘llaniladi?
Aybdor deb topilgan birja a’zosiga eng kam ish haqining 2 barobarida jarima solinadi. Yil mobaynida aynan shu qoidabuzarlik takrorlangan holatida eng kam ish haqining 4 barobari, 2 marotadan ortiq takrorlangan holatida esa eng kam ish haqining 4 barobarida. Yil mobaynida aynan shu qoidabuzarlik 3 marotabadan ortiq takrorlansa – akkreditatsiya to‘xtatilishiga olib keladi.
Har bir mahsulot uchun aniq qiymati nimaga asosan o‘rnatiladi?
Huquqiy-me’yoriy aktlar yoki bitim shartlariga muvofiq.
Eksport shartnomasini tuzish uchun qanday hujjatlar zarur?
Eksport shartnomasi, eksport bitimining reyestri, xaridorning brokerga buyrug‘i, xaridor bilan tuzilgan shartnoma-topshirig‘i, sotuvchi bilan shartnoma-topshirig‘i, mahsulot uchun omborxona ma’lumotnomasi.
Yangi standart turdagi birja bitimlarini ochish uchun qanday hujjatlar taqdim etilishi lozim
Listing komissiyasining nizomiga ko‘ra – mahsulotni kotirovkalar ro‘yxatiga kiritish haqidagi so‘rovnoma, kafolat xati, omborxona ma’lumotnomasi va mahsulot kelib chiqishini tasdiqlovchi hujjatlar.
Davlat xaridlari elektron tizimi
Davlat xaridlari elektron savdolariga kirish uchun ishtirokchi qaysi mezon talablariga muvofiq bo‘lishi kerak?
“Maxsus axborot portali operatorining davlat xaridlarini tashkil etish hamda o‘tkazish borasidagi faoliyati to‘g‘risida”gi Nizom (ro‘yxat raqami 3015, 2018-yil 21-may) ning 20-bandida ishtirokchilarni xaridga kiritish:
1. Ularning shartnoma tuzish uchun qonuniy huquqqa egalik;
2. Soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlarni to‘lash bo‘yicha qarzdorlikning mavjud emasligi;
3. O‘ziga nisbatan joriy etilgan bankrotlik tartib-taomillarining mavjud emasligi;
4. Insofsiz ijrochilarning yagona reyestrida qayd etilmaganligi mezonlariga muvofiq bo‘lganda amalga oshirilishi ko‘rsatib o‘tilgan.
Davlat xaridlari elektron savdolarida qatnashish uchun ishtirokchilar (yetkazib beruvchilar) Operatorning qaysi hisob varaqlariga avans to‘lovlarini o‘tkazishlari talab etiladi?
Ishtirokchilar davlat xaridlari elektron savdolari (xarid.uzex.uz) da qatnashish uchun Operatorning XAB “Trastbank” bosh ofisi amaliyot boshqarmasidagi MFO 00491 20208000900600257053 ikkilamchi hisobvarag‘iga avans to‘lovlarini o‘tkazishlari talab etiladi.
Davlat xaridlari elektron savdolarida qatnashish uchun buyurtmachilar Operatorning qaysi hisobvaraqlariga avans to‘lovlarini o‘tkazishlari talab etiladi?
Budjet buyurtmachilari davlat xaridlari elektron savdolari (xarid.uzex.uz) da qatnashish uchun Operatorning O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi G‘aznachiligida davlat xaridlari Operatori uchun ochilgan quyidagi maxsus shaxsiy hisobvaraqlarga avans to‘lovlarini o‘tkazishlari talab etiladi: 700110860262877950600262006 - Operator vositachilik yig‘imi (0.15%) uchun 700110860262877950600262007- Shartnoma bo‘yicha to‘liq to‘lov uchun (100%) Korporativ buyurtmachilar davlat xaridlari elektron savdolari (xarid.uzex.uz) da qatnashish uchun Operatorning XAB “Trastbank” bosh ofisi amaliyot boshqarmasidagi MFO 00491 20208000900600257053 ikkilamchi hisobvarag‘iga avans to‘lovlarini o‘tkazishlari talab etiladi.
Avans to‘lovi nima?
Avans to‘lovi — qonunchilikda belgilangan tartibda davlat buyurtmachisi va xarid qilish tartib-taomillari ishtirokchisi tomonidan kiritiladigan, davlat xaridlarining elektron tizimi operatorining vositachilik yig‘imini va tomonlarning zakalatini o‘z ichiga olgan moliyaviy mablag‘lar summasi.
Avans to‘lovini o‘tkazishda o‘tkazmaning to‘lov maqsadida nima yoziladi?
To‘lov maqsadi: O‘zb. Res. VMning 20.05.2022-yildagi 276-sonli Qarori bilan tasdiqlangan Nizomga asosan davlat xaridlari elektron savdolarida ishtirok etish uchun avans to‘lovi o‘tkazilmoqda.
Qo‘shimcha zakalat puli qachon talab etiladi va u qanday hisoblanadi?
Agar narx so‘rovi mobaynida ishtirokchi tomonidan taklif qilingan summa davlat buyurtmachisi tomonidan tanlangan summadan 20 va undan ortiq foizga past bo‘lsa, ishtirokchi davlat buyurtmachisi tomonidan tanlangan ofertaning summasi va o‘zi tomonidan taklif etilgan summaning farqi miqdoridagi qo‘shimcha zakalatni oldindan kiritishi shart. Bunda ofertaning summasi: bazaviy hisoblash miqdorining ikki ming besh yuz baravaridan oshmaydigan hollarda qo‘shimcha zakalat summasi bazaviy hisoblash miqdorining yuz baravaridan; bazaviy hisoblash miqdorining ikki ming besh yuz baravaridan oshgan hollarda qo‘shimcha zakalat summasi bazaviy hisoblash miqdorining bir ming baravaridan oshmasligi kerak. Qo‘shimcha zakalat mavjud bo‘lmagan taqdirda, ushbu takliflar davlat xaridlarining elektron tizimi tomonidan avtomatik ravishda rad etiladi. (O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 20-maydagi 276-sonli Qarori bilan tasdiqlangan “Davlat xaridlarini amalga oshirish bilan bog‘liq tartib-taomillarni tashkil etish va o‘tkazish tartibi to‘g‘risida”gi Nizomning 43-bandi) Qo‘shimcha zakalat pulini hisoblash: Boshlang‘ich narx: 100 000 so‘m Narx taklifi boshlang‘ich narxdan 20% va undan past narx taklifi berilganda, ushbu taklif qabul qilinishi uchun avans to‘lovi bilan birga yana qo‘shimcha zakalat puli kiritish talab etiladi. Narx taklifi Talab etiladigan avans to‘lovi Zakalat Vositachilik yig‘imi Jami 1-qadamda berilgan narx 98 000 3000 so‘m 150 so‘m 3150 so‘m 2-qadamda berilgan narx 96 000 3000 so‘m 150 so‘m 3150 so‘m 3-qadamda berilgan narx 94 000 3000 so‘m 150 so‘m 3150 so‘m 7- qadamda berilgan narx 80 000 3000+ 20 000=23 000 so‘m* 150 so‘m 23 150 so‘m 8-qadamda berilgan narx 78 000 3000+ 22 000=25 000 so‘m** 150 so‘m 25 150 so‘m *Qo‘shimcha zakalat pulining hisoblanishi: **Boshlang‘ich narx – Berilayotgan narx taklifi = Qo‘shimcha zakalat puli 100 000 so‘m – 78 000 so‘m = 22 000 so‘m
Davlat xaridlari elektron savdolarida tuzilgan shartnoma bo‘yicha tovarni qachon yetkazib berish lozim?
Ijrochi (yetkazib beruvchi) shaxsiy kabinetiga Operator tomonidan shartnoma bo‘yicha to‘liq to‘lov to‘langanligi va ushbu shartnoma bo‘yicha tovarni yetkazib berish mumkinligi to‘g‘risidagi xabarnomani olganidan so‘ng, shartnomada belgilangan muddatdan kechiktirmay buyurtmachiga tovarni yetkazib berishi kerak.
Agarda ijrochi (yetkazib beruvchi) shaxsiy kabinetiga shartnoma bo‘yicha to‘liq to‘lov to‘langanligi va ushbu shartnoma bo‘yicha tovarni yetkazib berish mumkinligi to‘g‘risidagi xabarnoma kelib tushmasdan avval tovarni yetkazib berilgan bo‘lsa, tovar uchun to‘lov kimning zimmasida bo‘ladi?
Ijrochi HKKP tomonidan mablag‘ tushganligi to‘g‘risidagi xabarnoma yuborilishidan oldin tovarlarni (ishlarni, xizmatlarni) yetkazib bergan taqdirda, davlat buyurtmachisi tomonidan qabul qilingan tovarlar (ishlar, xizmatlar) bo‘yicha to‘lov amalga oshirilmasligi bilan bog‘liq xatarlar ijrochining zimmasida bo‘ladi. Ya’ni, Operator ushbu shartnoma bo‘yicha yetkazib berilgan tovar uchun to‘lovni kafolatlamaydi.
Davlat xaridlari elektron savdolarida shartnomaning to‘lov va yetkazib berish muddatlari qanday hisoblanadi?
Shartnomaga to‘liq to‘lovni amalga oshirishda to‘lov muddati ish kunlarida hisoblanadi. Yetkazib berish muddati, shartnomaga to‘liq to‘lov amalga oshirilgan kundan keyingi kundan boshlab, ish kunlarida (5-ish kunlik hisobda) sanab hisoblanadi.
To‘liq to‘lov buyurtmachi tomonidan shartnomada belgilangan muddat ichida o‘tkazilmagan taqdirda, uning zakalat puli necha kun ichida ijrochi (yetkazib beruvchi) ga o‘tkazib beriladi?
Agarda korporativ buyurtmachi elektron do‘kon yoki auksion orqali tuzilgan shartnomada belgilangan muddatda to‘lovni amalga oshirmasa, uning zakalati bir ish kunida ijrochining HKKPdagi tegishli hisobvarag‘iga o‘tkaziladi.
Operatorga yetkazib berilgan tovar uchun to‘lovni o‘tkazish uchun nima asos bo‘lib hisoblanadi?
Agar buyurtmachi budjet buyurtmachisi bo‘lsa: Yetkazib berilgan tovar uchun to‘lovni o‘tkazishga asos, budjet buyurtmachisi tomonidan UzASBO dasturiga kiritilgan va Moliya vazirligi tomonidan Operatorga jo‘natilgan hisob-faktura hisoblanadi. Agar buyurtmachi korporativ buyurtmachi bo‘lsa: Yetkazib berilgan tovar uchun to‘lovni o‘tkazishga asos, korporativ buyurtmachi tomonidan shaxsiy kabinet orqali
Budjet buyurtmachisi tovar qabul qilganidan so‘ng necha kun ichida hisob-fakturani “budjet tashkilotlarining hisobi va hisobotlari avtomatlashtirilgan tizimining dasturiy kompleksi” (UzASBO dasturi) ga kiritishga majbur?
Budjet buyurtmachisi elektron do‘kon yoki auksion orqali tuzilgan shartnoma asosida tovarni (ishni, xizmatni) to‘liq qabul qilgandan so‘ng uch ish kuni mobaynida bu to‘g‘risidagi axborotni budjet tashkilotlarining hisobi va hisobotlari avtomatlashtirilgan tizimining dasturiy kompleksi (UzASBO dasturi) orqali DMBATga kiritishga va yuborishga majbur.
Korporativ buyurtmachisi tovar qabul qilganidan so‘ng necha kun ichida tovarni to‘liq hajmda qabul qilganligi to‘g‘risidagi ma’lumotni shaxsiy kabineti orqali Operatorga yuborishga majbur?
Korporativ buyurtmachi elektron do‘kon yoki auksion orqali tuzilgan shartnoma asosida tovarni (ishni, xizmatni) to‘liq qabul qilganidan keyin uch ish kuni mobaynida bu to‘g‘risidagi axborotni o‘zining shaxsiy kabinetidan foydalangan holda operatorga yuborishga majbur.
Tovar qabul qilinganligi to‘g‘risidagi ma’lumot kelib tushgandan so‘ng Operator qanday amaliyotlarni bajaradi?
Operator tovarlar (ishlar, xizmatlar) elektron do‘kon yoki auksion orqali tuzilgan shartnoma bo‘yicha to‘liq hajmda yetkazilganligi haqidagi ma’lumotni olgandan so‘ng bir ish kuni davomida: elektron to‘lov topshiriqnomasini shakllantiradi va DMBATga yuboradi, u esa to‘lov topshiriqnomasini olgandan so‘ng bir ish kuni davomida budjet buyurtmachilarining pul mablag‘larini ijrochiga yuboradi; elektron to‘lov topshiriqnomasini shakllantiradi va operatorga xizmat ko‘rsatuvchi bankka yuboradi, u esa to‘lov topshiriqnomasini olgandan so‘ng bir ish kuni mobaynida korporativ buyurtmachilarning mablag‘larini ijrochiga yuboradi; ijrochining zakalatiga qo‘yilgan bandni bekor qiladi va tegishli shaxsiy hisobvarag‘iga qaytaradi; zakalatni banddan yechadi va korporativ buyurtmachining tegishli shaxsiy hisobvarag‘iga qaytaradi, bundan zakalat shartnoma bo‘yicha to‘lash summasiga qo‘shib hisoblangan hollar mustasno; elektron do‘kon yoki auksion orqali tuzilgan shartnoma bo‘yicha majburiyatlarning bajarilganligi haqidagi ma’lumotni davlat xaridlarining elektron tizimiga joylashtiradi
Shartnoma bo‘yicha to‘liq to‘lovdan qachon band bekor qilinib buyurtmachiga qaytariladi?
Davlat buyurtmachisi tomonidan elektron do‘kon yoki auksion orqali tuzilgan shartnoma bo‘yicha tovarlar (ishlar, xizmatlar) yetkazib berilganligi haqidagi ma’lumot taqdim qilinmaganda, HKKP ushbu shartnoma bo‘yicha tovarlar (ishlar, xizmatlar)ni yetkazib berish muddati tugagach uch ish kunidan so‘ng: korporativ buyurtmachi tomonidan ushbu shartnoma bo‘yicha kiritilgan mablag‘lardan bandni bekor qiladi, bundan zakalat summasi mustasno; korporativ buyurtmachi va ijrochining zakalatiga sud yoki Davlat xaridlari sohasidagi shikoyatlarni ko‘rib chiqish bo‘yicha komissiyaning tegishli qarori qabul qilinguniga yoki shartnoma bekor qilingunga qadar band qo‘yadi.
Shartnoma shartlari ijrochi (yetkazib beruvchi) tomonidan bajarilmaganda buyurtmachiga o‘tkaziladigan jarima summasi miqdori?
Agar shartnoma ijrochi (yetkazib beruvchi)dan jarima bilan bekor qilinganda taqdirda, ijrochi (yetkazib beruvchi)ning zakalat summasi buyurtmachiga jarima sifatida o‘tkazib beriladi.
Agar shartnoma bo‘yicha to‘liq to‘lov o‘z vaqtida amalga oshirilmagan va buyurtmachining zakalat puli jarima sifatida ijrochi (yetkazib beruvchi) ga o‘tkazib berilgan bo‘lsa, lekin ijrochi (yetkazib beruvchi) Operatordan to‘liq to‘lov amalga oshirilganligi haqidagi xabarnomani olmasdan tovar yetkazib bergan bo‘lsa, tovar uchun to‘lov qanday amalga oshiriladi?
O‘zbekiston Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 20-maydagi 276-son qarori bilan tasdiqlangan “Davlat xaridlarini amalga oshirish bilan bog‘liq tartib-taomillarni tashkil etish va o‘tkazish tartibi to‘g‘risida”gi Nizomning 27-bandiga asosan ijrochi HKKP tomonidan mablag‘ tushganligi to‘g‘risidagi xabarnoma yuborilishidan oldin tovarlarni (ishlarni, xizmatlarni) yetkazib bergan taqdirda, davlat buyurtmachisi tomonidan qabul qilingan tovarlar (ishlar, xizmatlar) bo‘yicha to‘lov amalga oshirilmasligi bilan bog‘liq xatarlar ijrochining zimmasida bo‘ladi. Tovar to‘liq hajmda qabul qilingan, lekin to‘liq to‘lov amalga oshirilmaganligi sababli buyurtmachining zakalat puli ijrochiga o‘tkazib berilgan shartnomani tiklash uchun korporativ buyurtmachisi shaxsiy kabinetdan ushbu shartnoma qarshisida joylashtirilgan “tiklash” tugmasini bosadi va hisob-faktura raqami, sanasi va yetkazib berilgan tovar summasini kiritadi. Bunda, shartnoma tiklash bo‘yicha taklif ijrochiga yuboriladi. Ijrochi tomonidan taklif qabul qilinganda shartnoma “Bajarilgan(tiklangan)” holatiga o‘tadi. Ijrochiga to‘lov o‘tkazib beriladi.
Shartnoma bo‘yicha tovar to‘liq hajmda yetkazib berilgan, lekin budjet buyurtmachisi tomonidan o‘z vaqtida hisob-fakturani UzASBO dasturiga kiritilmagan (yoki korporativ buyurtmachisi tomonidan shaxsiy kabinet orqali ushbu kiritilmagan), shartnomalar bo‘yicha yetkazib berilgan tovar uchun to‘lovni ijrochiga o‘tkazib berish uchun nima qilish kerak?
Byudjet buyurtmachisi hisob fakturani UzASBO dasturiga kiritadi. Korporativ buyurtmachisi shaxsiy kabinetdan ushbu shartnoma qarshisida joylashtirilgan “tiklash” tugmasini bosadi. Bunda, shartnoma tiklash bo'yicha taklif ijrochiga yuboriladi va ijrochi o'z shaxsiy kabinetida jarayonni tasdiqlaydi. Ijrochi tomonidan taklif qabul qilinganda shartnoma “Bajarilgan(tiklangan)” holatiga o'tadi. Mazkur holatlarda Operator ijrochiga shartnoma bo'yicha to'lovni o'tkazib beriladi.
Davlat xaridlari elektron savdolarida tuzilgan shartnomalarni shaxsiy kabinet orqali bekor qilish mumkinmi?
Ha, shartnomalarni - Tomonlarga jarimalarsiz; - Buyurtmachidan jarima undirgan holda; - Yetkazib beruvchidan jarima undirgan holda bekor qilish mumkin.
Shartnomani bekor qilish uchun so‘rov qanday shakllantiriladi?
Tashabbuskor tomon o‘z shaxsiy kabinetidagi “Mening shartnomalarim ro‘yxati” bo‘limidan “Bekor qilish” (“Rastorgnut”) tugmasini bosadi. Buyurtmachi ham yetkazib beruvchi ham shartnomani bekor qilishda tashabbuskor tomon bo‘lishi (ya’ni bekor qilish to‘g‘risidagi taklifni birinchi bo‘lib shakllantirgan taraf) mumkin.
Shartnoma bekor qilinganligini qanday tekshirish mumkin?
“Bekor qilish” tugmasini bosish natijasida tashabbuskor tomonning shaxsiy kabinetida “Bekor qilish” bo‘limi (faol so‘rovlar kichik bo‘limi) da mazkur lot bo‘yicha shartnomani bekor qilish taklifi shakllanadi. Qarshi tomonning (ikkinchi taraf) shaxsiy kabinetidagi “Bekor qilish” bo‘limi (faol so‘rovlar kichik bo‘limi) da ham mazkur lot bo‘yicha shartnomani bekor qilish taklifi qabul qilish yoki rad etishni tanlash imkoniyati bilan shakllanadi. Agar qarshi tomon (ikkinchi taraf) shartnomani bekor qilish so‘rovi (taklifi) ni qabul qilsa yoki rad etsa, ushbu so‘rov (taklif) har ikki tomonning shaxsiy kabinetidagi “Faol so‘rovlar” kichik bo‘limidan “Arxiv” kichik bo‘limiga o‘tkaziladi. (Bekor qilish taklifi qabul qilinganligi yoki rad etilganligini so‘rov (taklif) “Arxiv” kichik bo‘limga o‘tishidan bilish mumkin). Agarda qarshi tomon (ikkinchi taraf) shartnomani bekor qilish so‘rovi (taklifi) ni e’tiborsiz qoldirsa (qabul qilmasa yoki rad etmasa) ushbu so‘rov “Arxiv” kichik bo‘limiga o‘tkaziladi, va tashabbuskor tomon yana bir bor ushbu so‘rovni shakllantirishiga to‘g‘ri keladi.
Shartnoma bekor qilinishi natijasida Operator tomonidan qanday amaliyotlar bajariladi?
Shartnomani bekor qilish natijasida tomonlarning zakalat pullari banddan ozod qilinadi, agarda shartnoma jarima bilan bekor qilingan bo‘lsa, aybdor tomonning zakalat puli jabrlanuvchi tomonning bankdagi hisobraqamiga o‘tkaziladi
Mobil raqamlar
Mobilraqamlar onlayn auksionida qanday ishtirok etish mumkin?
Buning uchun, mobilraqam.uzex.uz veb-saytida ro‘yxatdan o‘tiladi (saytning o‘ng burchagida SHAXSIY KABINЕT va RO‘YXATDAN O‘TISH tugmalarini bosgan holda). Ro‘yxatdan o‘tishda mijoz o‘z telefon raqami va shaxsiy ma’lumotlarini kiritishi zarur (manba: https://mobilraqam.uzex.uz/register)
Mobilraqam onlayn auksionida raqam olishda mijoz bilishi kerak bo‘lgan asosiy shartlar nimalardan iborat?
1. Mobilraqam onlayn auksionida yutilgan raqam birjaning axborot tizimida ro‘yxatdan o‘tgan shaxs nomiga rasmiylashtiriladi.
2. Savdoda mijoz istalgan hudud raqamini tanlash huquqiga ega, savdo natijasiga ko‘ra raqam istalgan viloyatdagi mobil operator ofisida rasmiylashtirilishi mumkin.
3. Yutilgan raqamning 100% puli faqat mijoz shaxsiy kabineti orqali 1 marotaba to‘lanadi, to‘lov muddati savdo tugagan kundan boshlab 5 ish kuni.
4. Rasmiylashtirish muddati to‘lov amalga oshirilgan kundan boshlab 10 kalendar kuni.
Mijozlar mobilraqam onlayn auksionida raqamni xarid qilish uchun qay tartibda pul o‘tkazmalarini amalga oshiradilar?
Jismoniy shaxslar o‘z shaxsiy kabinetlarining “Balans” bo‘limida plastik kartani biriktiradilar (bilish muhim! Hozirgi kunda, faqat UzCard plastik kartalaridan foydalanish mumkin). Yuridik shaxslar shaxsiy bank hisob raqamlaridan mobilraqam.uzex.uz veb-saytining pastgi qismida ko‘rsatilgan 20208000900600257039 hisob raqamiga zakolat va vositachilik yig‘imlariga yetarli bo‘lgan mablag‘larni o‘tkazadilar.To‘lov maqsadi: mobilraqam xarid qilish uchun avans to‘lovi, to‘lov kodi: 00668.
Veb-saytda ro‘yxatdan o‘tish vaqtida xato kiritilgan yoki o‘zgargan shaxsiy ma’lumotlarni qanday yangilash mumkin?
Jismoniy va yuridik shaxslarning shaxsiy ma’lumotlari ularning yozma murojaatiga asosan o‘zgartiriladi. Bunda, jismoniy shaxslar yozma arizasini imzolagan va pasport nusxasini ilova qilgan holda, yuridik shaxslar xatni blankada burchak shtampi, muhr va rahbar imzosi bilan tasdiqlagan holda taqdim qiladi va birjaning elektron pochta manzili info@rtsb.uz ga yuboradi yoki birja ofisiga olib kelishi mumkin. Ariza namunasi veb-saytning BILISH FOYDALI bo‘limida joylashtirilgan (manba: https://mobilraqam.uzex.uz/help)
Mobil operatorlarning Respublika bo‘yicha ofis manzillari va ish tartibi.
Mobi.uz mobil operatorlarning manzili Toshkent shahri Amir Temur shoh ko‘chasi 24, Ish vaqti: 9:00-20:00. Beeline mobil operatorlarning manzili Toshkent shahri Buxoro ko‘chasi 1, Ish vaqti: 9:00-20:00. Ucell mobil operatorlarning manzili Toshkent shahri Vaxidov ko‘chasi 118, Ish vaqti: 9:00-18:00. Uzmobile mobil operatorlarning manzili Toshkent shahri Alisher Navoi ko‘chasi 28A, Ish vaqti: 9:00-20:00. TBM mobil operatorlarning manzili Toshkent shaxri Sebzor massivi 18A, Ish vaqti: 9:00-20:00. Perfectum mobil operatorlarning manzili Toshkent shahri Taras Shevchenka ko‘chasi 21, Ish vaqti: 9:00-18:00.
“O'zbekiston respublikasi tovar-xom ashyo birjasi” aktsiyadorlik jamiyati axborot tizimida talab qilib olinadigan raqamlar kombinatsiyasida abonent raqamlaridan va qisqa (4 raqamli) raqamlardan foydalanish bo'yicha shartnoma tuzish huquqini beruvchi elektron auktsion o'tkazish QOIDALARI bilan qayerda taninish mumkin?
Qoidalar bilan mobilraqam.uzex.uz veb-saytining BILISH FOYDALI ruknida tanishish mumkin (manba: https://mobilraqam.uzex.uz/help).
Birja rasmiy veb-saytida savdo ro‘yxatiga kiritilmagan raqamlarni qanday buyurtma qilish mumkin?
Mobil operator bosh ofisiga murojaat qilgan holda, ma’lumotni aniqlashtirish mumkin.
Mobilraqam.uzex.uz veb-saytida savdoga qo‘yilgan 4 raqamli qisqa raqamlarni kimlar olishi mumkin?
"O‘zRTSB" AJ va Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi o‘rtasidagi o‘zaro kelishuv shartnomasida: 1. 4 raqamli qiska raqamlarni faqat yuridik shaxslar olishi mumkinligi, 2. Yuridik shaxs savdodan ishtirok etishdan avval mahalliy Hokimiyatdan kerakli hujjatlarni olishi lozimligi, 3. Yuridik shaxs nomida bundan avval boshqa qisqa raqam rasmiylashtirilmagan bo‘lishi kerakligi keltirilgan.
Avtoraqamlar
Oshirilgan to‘lov stavkasi bo‘yicha avtotransport vositalari uchun RO‘DRB (ro‘yxatdan o‘tkazish davlat raqam belgisi)ni qay tartibda olish mumkin?
Buning uchun, avtoraqam.uzex.uz veb-saytida ro‘yxatdan o‘tiladi (saytning o‘ng burchagida KIRISH va RO‘YXATDAN O‘TISH tugmalarini bosgan holda). Ro‘yxatdan o‘tishda mijoz o‘z telefon raqami va shaxsiy ma’lumotlarini kiritishi zarur (manba: https://avtoraqam.uzex.uz/cyrl/account/register):
Oshirilgan to‘lov stavkasi bo‘yicha avtotransport vositalari uchun RO‘DRB (ro‘yxatdan o‘tkazish davlat raqam belgisi)ni olishda mijoz bilishi kerak bo‘lgan asosiy shartlar nimalardan iborat?
1. Oshirilgan to‘lov stavkalari bo‘yicha RO‘DRB (ro‘yxatdan o‘tkazish davlat raqam belgisi) birjaning axborot tizimida raqobatli jarayonda g‘olib bo‘lganlarga tegishli bo‘lgan avtotransport vositalariga beriladi, ya’ni avtoraqam xarid qilish maqsadida veb-saytda ro‘yxatdan o‘tgan mijoz nomida albatta avtotansport vositasi bo‘lishi shart! 2. Savdoda mijoz o‘zining ro‘yxatdan o‘tgan turar-joy hududiga ko‘ra raqam tanlab ishtirok etishi lozim, boshqa viloyat raqami yutilgan va puli to‘langan holatda YHXBB da rasmiylashtirilmaydi! 3. Yutilgan raqamning 100% puli faqat mijoz shaxsiy kabineti orqali 1 marotaba to‘lanadi, to‘lov muddati savdo tugagan kundan boshlab 5 ish kuni. 4. Rasmiylashtirish muddati to‘lov amalga oshirilgan kundan boshlab 10 kalendar kuni.
Auksionda yutilgan oshirilgan to‘lov stavkasi bo‘yicha avtotransport vositalari uchun RO‘DRB (ro‘yxatdan o‘tkazish davlat raqam belgisi) ni birja orqali qayta sotish mumkinmi?
Yo‘q, raqam shaxsiy mulk hisoblanmaydi (manba: O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 31-avgustdagi 683-sonli Qarori).
Mijozlar oshirilgan to‘lov stavkasi bo‘yicha avtotransport vositalari uchun RO‘DRB (ro‘yxatdan o‘tkazish davlat raqam belgisi)ni xarid qilish uchun qay tartibda pul o‘tkazmalarini amalga oshiradilar?
Jismoniy shaxslar o‘z shaxsiy kabinetlarining “Balans” bo‘limida plastik kartani biriktiradilar (bilish muhim! Hozirgi kunda, faqat UzCard plastik kartalaridan foydalanish mumkin). Yuridik shaxslar shaxsiy bank hisob raqamlaridan avtoraqam.uzex.uz veb-saytining pastgi qismida ko‘rsatilgan 20208000900600257039 hisob raqamiga zakolat va vositachilik yig‘imlariga yetarli bo‘lgan mablag‘larni o‘tkazadilar.To‘lov maqsadi: oshirilgan to‘lov stavkasi bo‘yicha avtotransport vositalari uchun RO‘DRB (ro‘yxatdan o‘tkazish davlat raqam belgisi)ni xarid qilish uchun avans to‘lovi, to‘lov kodi: 00668.
Veb-saytda ro‘yxatdan o‘tish vaqtida xato kiritilgan yoki o‘zgargan shaxsiy ma’lumotlarni qanday yangilash mumkin?
Jismoniy va yuridik shaxslarning shaxsiy ma’lumotlari ularning yozma murojaatiga asosan o‘zgartiriladi. Bunda, jismoniy shaxslar yozma arizasini imzolagan va pasport nusxasini ilova qilgan holda, yuridik shaxslar xatni blankada burchak shtampi, muhr va rahbar imzosi bilan tasdiqlagan holda taqdim qiladi va birjaning elektron pochta manzili info@rtsb.uz ga yuboradi yoki birja ofisiga olib kelishi mumkin. Ariza namunasi veb-saytning BILISH FOYDALI bo‘limida joylashtirilgan (manba: https://avtoraqam.uzex.uz/cyrl/home/help)
Auksionda yutilgan oshirilgan to‘lov stavkasi bo‘yicha avtotransport vositalari uchun RO‘DRB (ro‘yxatdan o‘tkazish davlat raqam belgisi) qayerda rasmiyshtiriladi?
Mijoz shaxsiy kabinetida, MЕNING RAQAMLARIM bo‘limida, yutilgan raqamning o‘zida ko‘rsatilgan IIB YHXBB bo‘linmasida.
Jismoniy va yuridik shaxslarga avtotransport vositalari uchun ro‘yxatdan o‘tkazish davlat raqami belgilarini oshirilgan to‘lov stavkalari bo‘yicha berishda «O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasi» AJ axborot tizimida auksion o‘tkazish tartibi qaysi normativ hujjatlarga asoslangan holda amalga oshiriladi?
1. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017-yil 31-avgustdagi 683-sonli "Avtomototransport vositalarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish davlat raqami belgilarini berish tartibini takomillashtirish to‘g‘risida"gi qarori.
2. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 4-noyabrdagi 687-sonli qarori “Avtomototransport vositalarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazish davlat raqami belgilarini berish tartibini takomillashtirish to‘g‘risida” 2017-yil 31-avgustdagi 683-son qaroriga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish haqida.