O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 12-sentabrdagi “Birja savdolariga ilg‘or axborot texnologiyalarini keng joriy etish hamda sohada raqamlashtirish jarayonlarini izchil davom ettirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 570-son qarori ijrosini taʼminlash doirasida respublikamizning barcha hududlarida birja aʼzolari, treyderlari va savdo ishtirokchilari uchun o‘quv-amaliy seminarlar bo‘lib o‘tmoqda.

Seminarlar tasdiqlangan jadvallarga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Raqobatni rivojlantirish va isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish qo‘mitasi qoshidagi Raqobat siyosati va isteʼmolchilar huquqlari tadqiqotlari markazi bilan hamkorlikda O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasining rahbariyati va masʼul xodimlari tomonidan o‘tkazilmoqda.

Tadbirlardan ko‘zlangan asosiy maqsad seminar ishtirokchilarini tovar birjalari faoliyatiga doir qabul qilingan yangi hukumat qarorlarining mazmun-mohiyatini tushuntirish hamda O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasida joriy etilayotgan yangi savdo vositalari bilan tanishtirishdan iboratdir.

Xususan, seminarlarda birja sohasidagi qonunchilikka kiritilgan so‘nggi o‘zgarishlar, ikki tomonlama qarama-qarshi auksion, derivativlar va fyuchers savdolari, birja savdolari, birja komissiyalari, kliring, raqobat va ichki nazorat qoidalari, raqamli iqtisodiyot mavzularida maʼruzalar va taqdimotlar o‘tkazilmoqda.

Navbatdagi seminarlar O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasining Andijon, Farg‘ona va Namangan filiallarida o‘tkazildi.

Taʼkidlanganidek, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 12-sentabrdagi 570-son qarori bilan tasdiqlangan “Yo‘l xaritasi”da birjada tovar derivativlarni joriy qilish ishlarini jadallashtirish, birja savdolarida qarama-qarshi auksion savdolarini tashkil qilish hamda qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini realizatsiya qilish jarayonlariga elektron tijorat faoliyatini izchil tatbiq qilish choralari belgilangan.

Shu munosabat bilan O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasi tovar derivativlari bozorini joriy qilish borasida ilg‘or xorijiy birjalar va birja faoliyatiga aloqador tashkilotlar, shuningdek xalqaro tashkilotlar bilan aloqalarni o‘rnatish, birjalararo hamkorlikni kuchaytirish va birja savdolari sohasida tajriba almashish ishlarini amalga oshirmoqda.

Jumladan, O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasi tovar derivativlar va fyuchers savdolari sohasida AQSH Savdo vazirligining Tijorat huquqini rivojlantirish dasturi (CLDP) va Tovar fyucherslari bo‘yicha komissiyasi (CFTC), Yevro-Osiyo fond birjalari federatsiyasi (FEAS), Xalqaro fyuchers assotsiatsiyasi (AFM), Chikago tovar birjasi (CME), Nyu-York tovar birjasi (NYMEX), Interkontinental birjasi (ICE), NASDAQ birjasi, London metall birjasi (LME), Dalyan tovar birjasi (DCE), Dubay oltin va tovar birjasi (DGCX), Indoneziya tovar va derivativ birjasi (ICDX), Singapur birjasi (SGX), Yaponiya birjasi (JPX) hamda Phillip Capital xalqaro investitsion va brokerlik kompaniyasi, Exberry va Baymarkets dasturiy taʼminot provayderlari va nufuzli xalqaro ekspertlar bilan o‘zaro hamkorlik aloqalarini rivojlantirmoqda.

Shuningdek, birja savdolari samaradorligini oshirish va savdo ishtirokchilari uchun qo‘shimcha qulayliklar yaratish maqsadida O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasida ikki tomonlama qarama-qarshi auksioni ishga tushirilmoqda.

Ikki tomonlama qarama-qarshi auksion birjaning savdo rejimi bo‘lib, bozor narxlarini aniqlashning yanada samaraliroq usuli hisoblanadi. Xususan, undagi narxlar sotuvchilar va xaridorlar o‘rtasidagi raqobat natijasida talab va taklif o‘rtasidagi muvozanat darajasida shakllanadi.

Mazkur savdo rejimida ikki tomon bir vaqtning o‘zida o‘z narx takliflarini berishlari mumkin. Buning natijasida raqobat nafaqat xaridorlar balki sotuvchilar o‘rtasida ham kuchayib boradi.

Auksion davomida sotuvchilar va xaridorlarning narxlari bir biriga mos kelgunga qadar yaqinlashaveradi. Narxlar mos kelgan taqdirda esa, bitimlar inson aralashuvisiz avtomatik tarzda tuziladi.

Seminarlar davomida birjada joriy etilayotgan ikki tomonlama qarama-qarshi auksionning mazmun-mohiyati va ishlash tartibiga bag‘ishlangan videorolik namoyish etildi.

Shu bilan birga, aholi tomorqalarida, fermer va dehqon xo‘jaliklarida yetishtirilgan qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini sotish tizimini takomillashtirish, zarur bozor sharoitlarini yaratish orqali aholi va dehqonlar daromadini oshirish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 2-oktabrdagi “Zamonaviy agrokompleks faoliyatini ilg‘or birja mexanizmlari asosida tashkil etishning qo‘shimcha chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 621-son qarori qabul qilindi.

Mazkur qaror bilan “O‘zbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasi” AJ huzurida tashkil qilingan “Agro Exchange” MCHJning asosiy vazifalari belgilandi hamda “UZEX Agro” elektron savdo platformasida qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini sotish tartibi tasdiqlandi.

Birjaning “UZEX Agro” elektron savdo platformasi aholi tomorqalarida, fermer va dehqon xo‘jaliklari tomonidan yetishtirilgan qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini erkin bozor narxida sotishga mo‘ljallangan.

Seminarlar ochiq muloqot shaklida o‘tkazilib, soha mutaxassislari tinglovchilarning barcha qiziqtirgan savollariga javob berishdi.

Manbaa: "O'zRTXB" AJ PR bo'limi