Birja mexanizmlaridan foydalanishni kengaytirish bo‘yicha Prezident qarori qabul qilindi
Birja savdo operatsiyalarini yanada kengaytirish, tovar-xom ashyo birjalari va ularning professional ishtirokchilari faoliyatini tartibga solishni takomillashtirish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 24-noyabrdagi “Iqtisodiyot tarmoqlarida birja mexanizmlaridan foydalanishni kengaytirish hamda birja savdolarini tartibga solish tizimini takomillashtirish to‘g‘risida”gi PQ-430 -son Qarori imzolandi.
Mazkur Qarorga muvofiq:
• tadbirkorlik subyektlarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazishda ularni bir vaqtning o‘zida birja tizimida akkreditatsiyadan o‘tkazish tartibi joriy etiladi;
• xorijiy yetkazib beruvchilar tomonidan davlat xaridlari tizimida ishtirok etish uchun majburiy tartibda ERI olish talabi bekor qilinadi;
• tadbirkorlik subyektlarining yuqori likvidli va monopol bo‘lmagan mahsulotlarini birja savdolari orqali sotish uchun istiqbolli tovarlar seksiyasi tashkil etiladi;
• tadbirkorlik subyektlariga, o‘z xohishiga ko‘ra, birjadan tashqari to‘g‘ridan-to‘g‘ri tuzilgan shartnomalar buyicha birjaning hisob-kitob-kliring tizimi orqali kafolatli hisob-kitob xizmatidan foydalanish imkoniyati yaratiladi;
• mahsulotlarni "forvard" bitimlari asosida sotish tartibi birja savdolari orqali tuziladigan eksport-import shartnomalariga nisbatan xam qo‘llaniladi.
2022-yil 1-dekabrdan 2024-yil 1-yanvarga qadar kuyidagi tovarlar ichki bozorda faqat birja savdolari orqali realizatsiya qilinadi:
• monopol korxonalar va (yoki) ustav fondi (kapitali)da davlat ulushi 50 % va undan ortiq bo‘lgan yuridik shaxslar, ustav fondi (kapitali)ning 50 % va undan ortig‘i ustav fondi (kapitali)da davlat ulushi 50 % va undan ortiq bo‘lgan yuridik shaxsga tegishli bo‘lgan yuridik shaxslar tomonidan ishlab chiqarilgan po‘lat shar, metall list prokati, suyuq uglerod oksidi, texnik kislorod, kaustik soda, neft koksi, sintetik nafta, barda – ishlab chiqarish xajmining 100%;
• monopol bo‘lmagan va (yoki) ustav fondi (kapitali)da davlat ulushi 50% kam bo‘lgan yoki davlat ulushi mavjud bo‘lmagan yuridik shaxslar tomonidan ishlab chiqarilgan:
- metall list prokati va sement – ishlab chiqarish hajmining kamida 50%;
- paxtadan olingan chigit, paxta moyi (shu jumladan, ekstraksiya paxta moyi), qayta ishlangan chigit chiqindilari (shrot, sheluxa) va iste’mol etil spirti – ishlab chiqarish hajmining 100%.
Shuningdek, Qaror bilan ichki bozorda narxlar keskin oshib ketishining va sun’iy tanqislik vujudga kelishining oldini olish bo‘yicha tizimni joriy etish hamda xorijiy ekspertlar va konsalting kompaniyalarini jalb qilgan holda Uzbekiston respublika tovar-xom ashyo birjasini rivojlantirish strategiyasini ishlab chiqish belgilangan.
Mazkur Qarorning to‘liq matni bilan birjaning rasmiy vebsaytining Me’yoriy-huquqiy aktlar bo‘limida tanishib chiqishingiz mumkin.
Manbaa: "O'zRTXB" AJ PR bo'limi